Bij een Burnout of een depressie is het prima om je cliënt uit te leggen dat er geen Burnout of depressie bestaat omdat het nominalisaties zijn. Nu is het onverstandig om het woord nominalisatie te gebruiken, maar je kan een cliënt prima uitleggen dat hij doet alsof het een ding is terwijl het feitelijk om een achterliggende proces gaan: bij Burnout geen energie meer voelen en bij depressie langdurig je naar voelen. Dat maakt het al een stuk gemakkelijker om het op te lossen. Bij Burnout kan je met de gevoelsomdraaitechniek bijvoorbeeld het moe gevoel stoppen en vervangen door een gevoel van energie. Bij een depressie kan je het nare gevoel stoppen en vervangen door een goed gevoel.

In beide gevallen werkt hypnose prima. Wat ik doe is mensen in trance brengen, een goed gevoel of een gevoel van energie aanzetten en ze dan 20-30 minuten in trance laten zitten terwijl ze zich goed voelen. En wanneer ze toch in trance zijn, is het net zo gemakkelijk om er nog wat suggesties bij te doen dat de ellende definitief voorbij is en dat ze zich voortaan beter gaan voelen.

Als mensen medicijnen gebruiken stuur ik er nooit op aan dat ze daar mee stoppen. Zelf ben ik geen voorstander van medicijnen, maar als mensen vinden dat ze er baat bij hebben dan is dat prima. Tegelijkertijd is het ook prima om uit te leggen dat in het geval van antidepressiva die vooral werken via een placebo effect. Daardoor gaan de antidepressiva beter werken en worden mensen er minder psychologisch afhankelijk van. Toch is het zo dat de overgrote meerderheid van mijn cliënten snel stopt met het medicijngebruik omdat zij zelf geen zin hebben medicijnen te slikken. Daarvoor is het altijd goed om ze dat te laten doen in overleg met de voorschrijvende arts. In mijn praktijk doen mijn cliënten dat te weinig en stoppen ze eigenlijk zo maar zonder verdere problemen, maar het is een onnodig risico waar ik hen ook altijd voor waarschuw.

Veranderingen in de persoonlijkheid

Burn-out en stress leiden inderdaad tot een verandering van de persoonlijkheid omdat mensen naar de stresskant van hun karakter gaan zoals het Neurogram model laat zien. En er zullen vast wel permanente neurologische veranderingen waar te nemen zijn. Maar dat betekent geenszins dat er ook onomkeerbare funeste consequenties voor de persoonlijkheid zijn. Psychologen en neurowetenschappers hebben decennia lang vol gehouden dat er geen verandering mogelijk was in het brein totdat men neuroplasticiteit ontdekte. In een brein dat zelfs bij grote schade aan het brein nog in staat is om functies door andere delen van het brein over te laten nemen, zijn er veel meer wonderbaarlijke zaken mogelijk dan dat de meeste mensen en zeker de meeste wetenschappers voor mogelijk houden. Vaak zeggen ze niets meer dan dat zij geen idee hebben hoe ze iemand kunnen helpen, maar dat betekent geenszins dat er geen hulp mogelijk is.

Tegelijkertijd is het ook geen garantie op succes. Het vermijden van stress en burn-out en het promoten van ontspanning is zeker aan te bevelen. Maar als iemand er wel last van heeft, dan is het zaak om die persoon ook de hoop te geven dat er oplossingen zijn of aan zitten te komen. Niemand heeft een glazen bol waarmee hij de toekomst kan voorspellen. Dus verklaren dat iemand derhalve nooit iets kan in de toekomst is onzinnig.